Giải phóng bộ nhớ RAM để PC mượt hơn bằng cách nào?

Giải phóng RAM trên máy tính PC giúp tăng tốc độ máy tính, máy chạy nhanh & mượt hơn (nói cách khác là sẽ khắc phục tình trạng chậm máy) và còn có thể chạy nhiều chương trình cùng một lúc. Vậy thì tại sao bạn không giải phóng bộ nhớ ngay nhỉ?

Kiểm soát những chương trình khởi động cùng Windows

Bạn càng cài đặt nhiều phần mềm trên máy tính của mình, Windows càng mất nhiều thời gian để khởi động hơn. Nhiều chương trình tự thêm vào danh sách các chương trình được khởi động khi bạn boot máy tính và danh sách đó có thể dài ra theo thời gian.

Đối với một số chương trình, sẽ tốt hơn nếu chúng khởi động cùng Windows, chẳng hạn như phần mềm tường lửa và diệt virus. Tuy nhiên, đối với hầu hết các chương trình, việc khởi động chúng khi boot chỉ gây lãng phí tài nguyên và kéo dài thời gian khởi động. Có một công cụ được cài đặt với Windows, được gọi là MSConfig, cho phép bạn nhanh chóng và dễ dàng xem những gì đang chạy khi khởi động và tắt các chương trình bạn muốn tự chạy sau khi khởi động nếu cần. Công cụ này có sẵn và có thể được sử dụng để tắt các chương trình khởi động trong Windows 7, Vista và XP. Nếu bạn đang sử dụng Windows 8 hoặc Windows 10, hãy xem những phần khác bên dưới.

LƯU Ý: MSConfig có thể được sử dụng để cấu hình một số thứ khác ngoài các chương trình khởi động, vì vậy hãy cẩn thận với những gì bạn làm với nó. Nếu bạn không chắc chắn về việc sử dụng nó, chỉ cần làm theo các bước trong bài viết này và mọi thứ sẽ ổn.

Lưu ý rằng một số ứng dụng cần được cấu hình để tự ngừng khởi chạy khi máy tính khởi động hoặc chúng sẽ tự thêm chính mình lại vào danh sách các chương trình khởi động. Trong trường hợp này, thường có một cài đặt trong các tùy chọn của chương trình để ngăn chương trình khởi động với Windows.

Gỡ bỏ chương trình khởi động cùng Windows

Lưu ý, cách làm tương tự với các phiên bản hệ điều hành Windows.

Bước 1:

Truy cập Start > All programs để gỡ bỏ bất kỳ phần mềm nào không sử dụng.

Bước 2:

Với Windows 10 nhập lệnh MSCONFIG để tìm kiếm, còn từ Windows 7 trở xuống bạn có thể tìm kiếm MSCONFIG.EXE trong hộp thoại Run hoặc Search.

Nhấp vào thẻ Startup để xem phần mềm nào được cấu hình khởi động cùng Windows. Windows 7 trở xuống, các phần mềm sẽ xuất hiện ngay trong bảng Startup. Còn Windows 10, bạn nhấn vào phần Open Task Manager để kiểm tra.

Bước 3:

Tại đây, bạn có thể kiểm soát những phần mềm nào không cần thiết, hoặc thiết lập để không chạy cùng Windows khi khởi động bằng cách nhấn vào từng chương trình chọn Disabled.

Quản lý các tiện ích Add-ons

Ứng dụng Add-ons cho các trình duyệt cũng tiêu tốn khá nhiều dung lượng RAM. Bạn cần kiểm tra từng Add-ons và vô hiệu hóa chúng nếu như không sử dụng.

Bước 1:

Tại Google Chrome, nhấn vào biểu tượng 3 gạch trên cùng màn hình, chọn Cài đặt và truy cập Tiện ích để kiểm tra các Add-ons đã và đang sử dụng.

Bước 2:

Nhấn vào biểu tượng thùng rác để xóa những tiện ích không sử dụng đến.

Giải phóng RAM bằng cách vô hiệu hóa dịch vụ không cần thiết

Một số dịch vụ Windows không cần thiết cũng là nguyên nhân khiến máy tính của bạn chạy chậm, chẳng hạn như Windows Defender. Nó chiến khoảng 20MB thậm chí nhiều hơn nếu như bạn chạy nền. Nếu đã có công cụ diệt virus cho máy tính nên tắt Defender để tăng tốc máy tính. Đây là cách vô hiệu hóa Windows Defender cho các phiên bản Windows.

Nếu quyết định vô hiệu hóa các dịch vụ khác, chúng ta cũng có thể thiết lập ngay trên máy tính.

Bước 1:

Trong Start nhập services.msc để khởi chạy. Bạn sẽ thấy bảng danh sách các dịch vụ đang chạy trong Windows.

Bước 2:

Để tắt hoàn toàn dịch vụ, kích chuột phải vào một ứng dụng và chọn Properties.

Bước 3:

Bảng thiết lập xuất hiện. Tại phần Startup type, nhấn vào mũi tên và chọn Disabled rồi nhấn OK để hoàn thành.

Cách này sẽ vô hiệu hóa chương trình ngay cả khi bạn có khởi động lại máy tính.

Nếu muốn vô hiệu hóa tạm thời, khi khởi động lại máy tính dịch vụ sẽ tự động khởi chạy, kích chuột trái vào dịch vụ và nhấn vào hình vuông trên màn hình để dừng chạy.

Một số dịch vụ bạn có thể xem xét và vô hiệu hóa hoàn toàn trên máy tính:

• Apple Mobile Device: đi kèm iTunes, không cần thiết nếu như bạn không có một thiết bị của Apple để kết nối.
• Distributed Link Tracking Client: duy trì các liên kết giữa các tập tin trên một mạng lưới tên miền, không phải là một tính năng mà chúng tôi sử dụng.
• Nero BackItUp Scheduler 3: cung cấp với Nero Burning ROM, nhưng không cần thiết nếu bạn không sử dụng các công cụ back-up.
• Offline Files: hữu ích nếu bạn đồng bộ hóa các tập tin giữa các máy tính, nhưng chúng tôi không cần.
• Tablet PC Input Service: Đây không phải là một Tablet PC (máy tính bảng).

Quá trình này có lẽ giúp phục hồi 10MB bộ nhớ RAM. Bạn có thể đạt được nhiều hơn nếu lược bỏ thêm nhiều dịch vụ, nhưng cũng gặp những sự cố nguy hiểm nếu bạn loại bỏ những thứ gì đó mà thực sự cần.

Giảm bớt yêu cầu phần cứng

Nếu PC của bạn có bộ nhớ 4GB, rất có thể bạn chỉ truy cập từ 3 đến 3.5GB RAM, bởi vì BIOS đã cấp phần địa chỉ trống còn lại cho card màn hình, card mạng và những phần cứng khác.

Để kiểm tra dung lượng cấp cho phần cứng trên PC, thực hiện theo các bước sau:

Bước 1:

Nhập devmgmt.msc tại Start để khởi chạy Device Manager.

Bước 2:

Bấm View chọn Resources by type để mở rộng bộ nhớ.

Phần tài nguyên bị cắt mất hầu như do card màn hình. Nếu có card đồ họa 512MB thì có thể nó sẽ chiếm 512MB hoặc nhiều hơn ổ nhớ máy tính. Điều này có lẽ sẽ không phải là vấn đề nếu bạn có 2GB RAM mà ở đó không có phần bộ nhớ nào bị khóa, nhưng nếu bạn có 4GB thì nó sẽ ngăn cản bạn sử dụng tối đa bộ nhớ.

Bạn không thể giải quyết vấn đề này một cách hoàn toàn, nhưng cũng có những cách để giảm tác động của nó. Ví dụ, nếu cài đặt một card mở rộng mà bạn không còn cần nữa, hãy tháo gỡ nó. Nếu bạn không tận dụng hết card màn hình thì hãy xem xét hạ nó xuống với một mức RAM tối thiểu (128MB là đủ để chạy Vista). Kiểm tra BIOS để tắt các tính năng không cần. Có một trình đơn thường được gọi là Onboard Device Configuration hoặc Integrated Periphrals, nơi bạn có thể vô hiệu hoá card đồ họa on-board, card âm thanh tích hợp, network adapters hay kênh IDE chưa sử dụng...v.v.. Dùng cách này để tắt các phần cứng dư thừa, BIOS sẽ không phân bổ bộ nhớ cho chúng và phần dung lượng ấy sẽ dành cho bạn.

Tắt đi các tính năng không cần thiết

Đừng kích hoạt quá nhiều tính năng Windows, trừ khi bạn thực sự cần nó. Ví dụ để tăng tốc Windows Vista, tắt các giao diện Aero nếu bạn có thể làm việc mà không có nó (click chuột phải vào màn hình, chọn Personalize > Theme và chọn Windows Classic). Máy tính sẽ nhìn không đẹp lắm, nhưng bù lại tiết kiệm gần 40MB bộ nhớ RAM. Nếu việc xem biểu tượng mạng nhấp nháy khi chuyển giao dữ liệu là không cần thiết, click chuột phải vào biểu tượng, chọn Turn Off Activity Animation và bạn sẽ tiết kiệm được 1 đến 5MB bộ nhớ RAM.

Chạy Explorer hiệu quả

Windows Explorer có thể chạy mỗi cửa sổ Explorer trong một quá trình riêng biệt, vì vậy, nếu một cửa sổ bị treo thì nó sẽ không ảnh hưởng tới cái khác. Nghe thật hợp lý, nhưng trong thử nghiệm của chúng tôi, nó sử dụng ít nhất thêm 10MB bộ nhớ RAM cho mỗi cửa sổ Explorer bạn mở. Nếu Windows vẫn bị treo nên tìm hiểu lý do tại sao, tắt tính năng này đi và đòi lại phần bộ nhớ bị lãng phí.

Trên Windows 10

Bước 1:

Bạn nhập lệnh Folder Options trên thanh tìm kiếm để truy cập vào File Explorer Options.

Bước 2:

Tại giao diện File Explorer Options, trong phần View bỏ tích Launch folder windows in a separate process và nhấn OK.

Trên Windows 7 trở xuống

Bước 1:

Bạn truy cập vào Tools.

Bước 2:

Trong phần Folder Options chọn View và cũng bỏ tích Launch folder windows in a separate process, nhấn OK.

Giảm bớt các ứng dụng là cách để giải phóng RAM

Nếu bạn đang chạy một ứng dụng, chắc hẳn nó sẽ tiêu thụ RAM, nhưng có một cách để giảm bớt điều đó: giảm thiểu nó. Nếu ứng dụng không thực hiện bất kỳ việc gì (ví dụ một trình duyệt với một vài tab mở), khi nó được giảm thiểu, Windows sẽ nhận lại phần bộ nhớ dành cho nó để cung cấp cho ứng dụng khác. Vì vậy, tốt nhất nên giảm thiểu các chương trình không hoạt động hơn là để mặc những cửa sổ của nó trên màn hình desktop của bạn. Nhờ đó giải phóng bộ nhớ RAM cho những công việc cần thiết hơn.

Đừng tin vào công cụ tối ưu hóa không rõ ràng

Đừng lãng phí thời gian của bạn với các thủ thuật thiếu hiệu quả liên quan tới việc tối ưu bộ nhớ hoặc với những chương trình vô dụng chỉ làm mọi thứ tồi tệ hơn.

Một số trang web khuyên dùng chương trình tinh chỉnh Registry 'AlwaysUnloadDLL' được giới thiệu rằng giúp Windows giải phóng DLLs ngay sau khi chương trình sử dụng chúng được đóng. Nhưng nó không hoạt động trong XP hay Vista. Những người khác lại quả quyết rằng thiết lập khóa cho Windows XP Registry có thể kích hoạt Superfetch (một tiện ích của Windows Vista) trong Windows XP. Đó thật là chuyện hoang đường. Nhiều trang web còn giới thiệu những chương trình tối ưu RAM với nhiều lời hứa hẹn, nhưng chúng không thể khắc phục được lỗi bộ nhớ và không thể 'giải phóng' RAM (trong thực tế, chúng còn chiếm dụng thêm bộ nhớ).

Theo dõi máy tính để xem RAM đang bị ngốn

Một khi bạn đã dọn dẹp máy tính, hãy khởi động lại và nhìn xem những gì đang sử dụng RAM của bạn.

Trên phiên bản Windows 10

Bước 1:

Nhấn chuột phải biểu tượng Start dưới thanh công cụ và chọn Task Manager.

Bước 2:

Tại cột Details bạn sẽ thấy số lượng chương trình chạy trong máy và dung lượng của chúng.

Kích chuột vào phần Memory để xem thứ tự phần mềm chiếm dung lượng từ thấp đến cao, hoặc ngược lại.

Bước 3:

Nếu có chương trình nào không cần thiết có thể tắt nó đi. Nhấn chuột phải vào chương trình và chọn End Process tree.

Trên máy tính Windows 7 trở xuống

Bước 1:

Với Windows 7 trở xuống, nhấn tổ hợp phím Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager.

Bước 2:

Nhấn vào View chọn Select Columns.

Bước 3:

Tích chọn ô Memory - Private Working Set và nhấn OK.

Bước 4:

Cũng sẽ xuất hiện bảng thứ tự phần mềm chiếm bao nhiêu dung lượng trong máy tính của bạn. Để tắt, nhấn chuột phải và chọn End Process hoặc End Process Tree đều được.

Nếu bạn thực sự muốn đi sâu vào các hoạt động của máy PC, có hai công cụ Sysinternal vô giá dành cho bạn. Autoruns sẽ hiển thị tất cả mọi thứ được tải khi Windows khởi động, trong khi Process Explorer hiển thị các chương trình đang chạy một cách rất chi tiết và cho bạn thấy những nguồn tài nguyên mà chúng đang sử dụng. Đây là những công cụ tối ưu máy tính tốt nhất hiện nay.

Ngoài ra người dùng cũng có thể sử dụng phần mềm CCleaner để giải phóng RAM hiệu quả, bằng cách xóa bộ nhớ đệm, file rác, file thừa của Windows. Cách tăng dung lượng bộ nhớ ảo, Ram ảo trên Windows cũng là cách giúp máy tính tăng tốc, chơi game mượt hơn đó.

Nếu RAM ít, chưa có điều kiện nâng cấp RAM bạn có thể cân nhắc chuyển sang dùng Opera Neon, Firefox bản mới nhất hoặc Vivaldi thay vì dùng Chrome cũng sẽ giúp giảm gánh nặng cho RAM.

Khởi động lại máy tính PC

Đây là một mẹo rất quen thuộc, đơn giản nhưng lại đặc biệt hữu dụng bởi một số lý do sau:

Khi bạn khởi động lại máy tính, bộ nhớ RAM trên thiết bị cũng sẽ tự động được làm sạch, cũng như tất cả các chương trình đang chạy cũng sẽ được thiết lập lại, qua đó, giúp dọn sạch các quy trình đang chạy trong nền có thể là thủ phạm tiêu tốn RAM của hệ thống. Tốt nhất là bạn nên khởi động lại máy tính của mình thường xuyên để giữ cho hệ thống khỏi bị sa lầy vào các ứng dụng vô ích thường xuyên chạy trong nền.

Giải phóng RAM bằng cách quét các phần mềm độc hại

Nghe có vẻ lạ nhưng việc kiểm soát các phần mềm độc hại trên hệ thống cũng là một cách giải phóng RAM hiệu quả. Các phần mềm độc hại ăn cắp tài nguyên rõ ràng sẽ hút cạn lượng RAM có sẵn của bạn. Do đó, việc sử dụng các chương trình diệt virus theo một kế hoạch khoa học, cụ thể cũng là một điều mà bạn nên làm.

Điều chỉnh lại bộ nhớ ảo

Nếu bạn thấy thông báo lỗi rằng hệ thống của bạn đang hoạt động không hiệu quả trên bộ nhớ ảo, bạn hoàn toàn có thể cải thiện điều này và giữ cho hiệu suất của hệ thống ổn định hơn.

Đầu tiên, hãy truy cập vào Control Panel (hoặc Settings đối với Windows 10) từ menu Start. Chuyển chế độ xem các danh mục ở trên cùng bên phải sang biểu tượng nhỏ (nếu cần) và chọn mục System. Ở phía bên trái, bạn nhấp vào Advanced system settings, một cửa sổ mới sẽ được mở ra.

Ở đây, trong tab Advanced, bạn nhấp vào nút Settings bên dưới mục Performance. Chuyển sang tab Advanced một lần nữa và nhấp vào nút Change.

Bây giờ bạn sẽ nhìn thấy kích thước tệp hoán trang cho ổ đĩa chính của mình. Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể tích vào mục Automatically manage và để cho Windows tự động quản lý các tệp hoán trang này. Tuy nhiên, để giải quyết hiệu quả vấn đề, bạn nên bỏ tích mục Automatically manage, sau đó đặt kích thước ban đầu và kích thước tối đa của các tệp hoán trang thành các giá trị cao hơn.

Dùng thử ReadyBoost để tăng dung lượng RAM

Nếu máy tính của bạn vẫn đang sử dụng ổ đĩa cứng cơ học (HDD) đời cũ, bạn có thể thử một tính năng Windows được ít người biết đến nhưng tương đối hiệu quả, gọi là ReadyBoost để tăng dung lượng RAM. Tính năng này cho phép bạn sử dụng ổ flash hoặc thẻ SD để dùng như một hệ thống RAM phụ. Tuy nghe qua thì khá là hay ho nhưng tính năng này tất nhiên cũng vẫn sẽ có những hạn chế. Nếu bạn đang sử dụng ổ SSD, ReadyBoost sẽ hoàn toàn không có tác dụng gì. Điều này là do SSD vốn đã có tốc độ nhanh hơn ổ flash rồi.

Hơn nữa, vì các máy tính ngày nay thường được tích hợp lượng RAM theo mặc định cũng lớn hơn trước rất nhiều, thế nên bạn sẽ không thấy được nhiều lợi ích từ ReadyBoost như bạn đã làm trong một hệ thống cổ lỗ sĩ với lượng ram tích hợp ít ỏi từ một thập kỷ trước. "RAM giả vờ" từ ReadyBoost đương nhiên không thể mang lại hiệu suất như RAM thật được. Tóm lại phương pháp này sẽ phù hợp hơn với những chiếc máy tính đời cũ, đã sử dụng lâu năm.

Lắp thêm RAM bổ sung

Nếu bạn thực sự cảm thấy thiếu RAM hoặc muốn chạy nhiều chương trình hơn trong cùng một lúc, thẳng thắn mà nói thì không có cách nào hiệu quả hơn việc bổ sung thêm RAM cho hệ thống của mình. Mặc dù sẽ phải tốn thêm một khoản chi phí đầu tư nhưng việc thêm RAM sẽ giúp hiệu suất tổng thể của hệ thống được cải thiện rõ rệt và bền vững hơn rất nhiều.

Nếu bạn đang dùng máy tính để bàn thì việc nâng cấp RAM sẽ không có gì là khó khăn cả. Nhưng đối với máy tính xách tay thì lại khác, do không gian hạn chế trên một chiếc máy tính xách tay, việc thay RAM, thêm RAM là không đơn giản hoặc thậm chí là không thể đối với một số trường hợp. Ngoài ra, bạn cũng cần đảm bảo mua đúng loại RAM có thể tương thích được với hệ thống của mình. Tham khảo bài viết “Hướng dẫn cách nâng cấp RAM trên máy tính và Laptop” của chúng tôi để nắm được những thông tin cần thiết nhất.

Phần mềm diệt virus đang chạy ẩn gây tốn tài nguyên

Phần mềm diệt virus nổi tiếng là chiếm nhiều tài nguyên, đặc biệt là khi nó đang thực hiện quá trình quét. Nếu máy tính của bạn đột nhiên trở nên chậm chạp, hãy kiểm tra chương trình diệt virus để xem nó có đang chạy hay không. Nếu đúng như vậy, hãy dừng chương trình diệt virus đó lại và lên lịch chạy quá trình quét khi máy tính không hoạt động.

Xóa Pagefile khi tắt máy

Pagefile là một vùng của ổ cứng mà Windows sử dụng làm RAM phụ khi RAM vật lý đầy. Khi bạn tắt máy tính, bộ nhớ RAM hệ thống sẽ bị xóa, nhưng Pagefile thì không. Xóa Pagefile khi bạn tắt máy sẽ giúp máy tính chạy hiệu quả hơn khi bạn khởi động lại PC Windows.

Dùng Game Booster để tạm dừng các tiến trình khi chơi game

Windows chắc chắn là một nền tảng chơi game tuyệt vời. Tuy nhiên, không giống như game console, tài nguyên hệ thống của laptop hoặc máy tính để bàn không dành riêng cho game. Windows service và phần mềm chạy trong nền yêu cầu tài nguyên hệ thống, điều này làm giảm dung lượng RAM cho game. Do đó, một số người chơi thường phải đóng phần mềm và service của bên thứ ba được liệt kê trên tab Process của Task Manager để giải phóng tài nguyên hệ thống cho các game.

Các ứng dụng như Razer Cortex sẽ giúp bạn tạm dừng tất cả các tiến trình xử lý nền không cần thiết trước khi khởi chạy game. Vì vậy, bạn có thể có thêm RAM dành riêng cho game của mình. Mặc dù điều này không phải lúc nào cũng tạo ra sự khác biệt lớn nhưng vẫn đáng để thử. Đối với một số người, phương pháp này có thể vô cùng hữu ích.

Tạm dừng hiệu ứng hình ảnh

Với việc cải tiến nhiều công nghệ, có nhiều khả năng các hiệu ứng máy tính và hình ảnh được sử dụng hơn. Ví dụ, bạn có thể tắt hoạt ảnh cho các ứng dụng và biểu tượng sử dụng bộ nhớ cho những hiệu ứng không cần thiết. Nếu bạn có vẻ sắp hết bộ nhớ RAM, có một số hiệu ứng bạn nên tạm dừng cho đến khi có thể giải phóng thêm bộ nhớ.

Để truy cập các hiệu ứng hình ảnh trên máy tính của mình:

Bước 1: Mở File Explorer.

Bước 2: Nhấp chuột phải vào This PC trên bảng điều khiển bên trái để chọn phần thuộc tính.

Bước 3: Nhấp vào Advanced system settings ở bên trái.

Bước 4: Chọn tab Advanced.

Bước 5: Chọn cài đặt trong danh mục Performance.

Bước 6: Thay đổi thành Adjust for best performance.

Cài đặt này sẽ tắt tất cả các tính năng động trên máy tính của bạn. Điều này sẽ tạo thêm dung lượng lưu trữ cho bạn nhưng hạn chế đáng kể tính thẩm mỹ của máy tính. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tùy chỉnh các hiệu ứng hình ảnh mà máy tính của mình sẽ thực hiện theo sở thích trong cùng một tab.

Cập nhật phần mềm cho máy tính

Bạn nên cập nhật phiên bản mới nhất cho các phần mềm trên máy tính của mình. Ngoài lý do bảo mật thì các phiên bản phần mềm cũ có thể khiến máy tính của bạn cần nhiều RAM hơn để xử lý. Điều này dẫn tới tình trạng thiếu RAM, làm cho máy tính của bạn bị chậm.

Giải phóng RAM bằng cách tắt tính năng System Restore

Trên máy tính Windows, System Restore là tính năng giúp hệ thống của bạn có thể khôi phục về một thời điểm cụ thể nhằm khắc phục sự cố. Đây là một tính năng hữu ích nhưng nó lại chiếm khá nhiều tài nguyên hệ thống nếu được kích hoạt. Vì thế, bạn có thể tắt System Restore để giải phóng dung lượng RAM.

Các bước thực hiện tắt System Restore:

Bước 1: Nhấn nút Start sau đó nhập từ khóa System Restore hoặc Create a restore point. Nhấp vào kết quả tìm kiếm.

Bước 2: Bạn chọn ổ đĩa muốn tắt System Restore rồi nhấn vào Configure. Tiếp theo, chọn "Disable system protection", chọn Apply > Yes rồi nhấn OK để thoát ra.

Chọn Disable system protection

Cuối cùng, thử reset lại máy tính xem sao

Bạn có thể reset lại máy tính để mọi thứ về trạng thái ban đầu, hệ thống của bạn sạch sẽ và hoạt động nhanh hơn. Tuy nhiên, các tài khoản, ứng dụng, cài đặt của bạn sẽ bị xóa sau khi thực hiện reset. Bạn nên cân nhắc trước khi thực hiện.

Trên đây là 20 cách giải phóng bộ nhớ RAM hiệu quả và dễ thực hiện nhất cho bạn làm theo. Nếu gặp vấn đề gì, hãy comment xuống bên dưới để được chúng tôi hỗ trợ nhé.

Nguồn bài tham khảo: Quantrimang