Dùng Moby Dick khám phá dự án mã nguồn mở chủ đề hàng hải

Nhiều nghệ sĩ đa dạng như William Faulkner, Ralph Ellison và Bob Dylan đã công nhận ảnh hưởng của tiểu thuyết "Moby-Dick; or, The Whale" đối với sáng tác của họ. Và ta có thể thấy những tham chiếu đến nó trong phim ảnh, truyền hình, âm nhạc, tất nhiên là cả các dự án mã nguồn mở.

Mặc dù sau khi xuất bản lần đầu tiên, tiểu thuyết phiêu lưu tượng trưng "Moby-Dick; or, The Whale" của Herman Melville thất bại về mặt thương mại, nhưng ngày nay nó lại là một trong những tiểu thuyết phổ biến và ảnh hưởng nhất trong hệ thống văn học Mỹ.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích một số dự án mã nguồn mở liên quan đến chủ đề hàng hải và cách chúng tỏ lòng tôn kính đến "Moby-Dick".

Cảnh báo: Bài viết này chứa một số đoạn tiết lộ cốt truyện. Nếu bạn chưa đọc cuốn tiểu thuyết nhưng có ý định muốn đọc thì bạn nên trì hoãn tham khảo bài viết này cho tới khi hoàn thành nó.

Yêu cầu tiên quyết

Để tiếp tục học theo hướng dẫn này, bạn cần:

• Hiểu biết về văn học thế kỷ 19.
• Đánh giá cao các trò đùa hài hước liên quan đến hàng hải.
• Tính cách phiêu lưu. Ví dụ, mỗi khi bạn cảm thấy nản lòng, bạn coi đó là lúc thích hợp để ra khơi càng sớm càng tốt.

Các dự án mã nguồn mở

Docker

Docker là một chương trình mã nguồn mở thực hiện ảo hóa cấp độ hệ điều hành, hay còn được gọi là containerization. Ảnh hưởng của Moby-Dick rõ ràng xuất hiện trong dự án này: Logo và biểu tượng của Docker là một con cá voi được yêu thích được gọi là Moby Dock. Tuy nhiên, có một số khác biệt đáng kể giữa Moby Dock và Moby Dick.

Trước tiên, giống loài của Moby Dock không rõ ràng. Trong cuốn tiểu thuyết Moby Dick là một con cá voi sperm và Moby Dock cũng có thể là một con cá voi sperm nhưng có một số manh mối lại cho thấy điều ngược lại:

• Đầu: Cá voi sperm có đầu lớn, hình khối vuông đặc trưng. Tuy nhiên Moby Dock có một trán phẳng với một cái mõm dốc mượt xuống hàm dưới, gợi nhớ đến cá voi bầu hoặc cá voi bạc.
• Lỗ thổi: Moby Dock luôn được nhìn thấy từ phía bên trái. Nhưng bất kỳ người săn cá voi nào đều giỏi biết, lỗ thổi của cá voi sperm luôn nghiêng hướng về phía bên trái của đầu. Không có lỗ thổi nào được nhìn thấy trong bất kỳ hình ảnh nào của Moby Dock. Đây là manh mối khác cho thấy nó không phải là một con cá voi sperm.
• Cánh: Moby Dock dường như không có cánh ngoài. Tất cả cá voi sperm đều được sinh ra với cánh ngoài, điều này làm tăng thêm lý thuyết "Moby Dock không phải là một con cá voi sperm". Tuy nhiên, tất cả cá voi đều có cánh ngoài, điều này đặt ra câu hỏi liệu Moby Dock có phải là một con cá voi hay không.

Một khác biệt quan trọng khác giữa hai "Moby" này là Moby Dock đặt tận tâm mang theo một chồng container; Moby Dick không bao giờ đồng ý như vậy. Trên thực tế, ta có thể dễ dàng tưởng tượng Moby Dick dốc đầu vào việc đánh đổ một cụm container vận chuyển được sắp xếp gọn gàng như vậy. 

Có thể Moby Dock được hiểu như một người anh em hơi ấm áp, thân thiện hơn của Moby Dick. Việc này cũng dễ hiểu vì nếu xây dựng một hình tượng với một con quái vật hung dữ đang cố gắng phá hủy mọi thứ trên đường đi của nó thì có thể làm giảm hiệu quả quảng bá khi liên kết sản phẩm.

OpenFaaS

OpenFaaS là một dự án mã nguồn mở nhằm đơn giản hóa việc sử dụng các hàm serverless thông qua việc sử dụng các container Docker. Chúng cho phép người dùng chạy cơ sở hạ tầng phức tạp với sự linh hoạt cao hơn và không lo bị ràng buộc bởi một nhà cung cấp duy nhất.

Logo của OpenFaaS tập trung hoàn toàn vào một cái đuôi cá voi, điều này rất đặc biệt vì trong cuốn tiểu thuyết, Melville dành một chương trình toàn bộ để miêu tả về cái đuôi của cá voi sperm. Trong đó, Ishmael tiết lộ lòng ngưỡng mộ sâu sắc về cái đuôi của cá voi:

"Đó là sự đàn hồi tinh tế của [cái đuôi], dù được sử dụng cho trò đùa hay nghiêm túc, tức giận, dù tâm trạng của nó thế nào đi chăng nữa những uốn cong của nó đều luôn được đánh dấu bởi sự duyên dáng vượt trội. Không có cánh tay tiên nữ nào có thể vượt qua được nó."

Cá voi trong biểu tượng của OpenFaaS được thể hiện đang nhô đuôi, có lẽ là chuẩn bị để lặn. Trong cùng chương, Ishmael cho rằng "ngoại trừ phá hoại tráng lệ... thì việc nhô đuôi của cá voi có lẽ là cảnh đẹp nhất mà có thể thấy được trong môi trường sống tự nhiên." 

Có thể nhóm OpenFaaS đã chọn cái đuôi cá voi làm biểu tượng để truyền đạt sự duyên dáng và sức mạnh mà OpenFaaS mang đến cho việc quản lý các hàm. Có lẽ ngay cả con cá voi cũng đang "lặn vào" lĩnh vực của các hàm dưới dạng dịch vụ.

Vì OpenFaaS liên quan mật thiết đến Docker, điều đó giải thích cho việc tại sao logo của dự án cũng có hình ảnh một con cá voi. Tuy nhiên, liệu chúng có phải là cùng một con cá voi không? 

Đừng quên rằng Moby Dick được cho là "phổ biến" với thủy thủ thề khẳng định họ từng gặp gỡ con cá voi này "ở các vĩ độ đối diện trong cùng một khoảnh khắc." Điều này có thể là một manh mối cho thấy Moby Dock và con cá voi của OpenFaaS thực sự là một.

Có lẽ khi chọn logo này, nhóm OpenFaaS muốn đưa ra thông điệp rằng họ hy vọng framework này sẽ trở nên phổ biến trong các dự án phần mềm ở tương lai. 

Thú vị thay, trong khi một con cá voi ở khắp mọi nơi có thể gây ra nỗi sợ hãi trong lòng những người săn cá voi, thì phần mềm thường được coi là an toàn và bảo mật hơn nếu nó được sử dụng rộng rãi. Nhóm OpenFaaS nên biết ơn rằng lập trình viên thường ít mê tín hơn các thủy thủ săn cá.

Kubernetes

Kubernetes là một hệ thống quản lý container mã nguồn mở giúp tự động hóa việc triển khai, mở rộng và quản lý các ứng dụng. Tên "Kubernetes" xuất phát từ từ "κυβερνήτης" trong tiếng Hy Lạp. Nó có nghĩa là "thuyền trưởng" hoặc "người lái tàu". 

Để phù hợp với ý nghĩa này, logo của Kubernetes bao gồm một bánh lái tàu hay còn gọi là bánh lái, thể hiện sự kiểm soát và ổn định cần thiết để quản lý việc triển khai các hệ thống container phức tạp một cách dễ dàng.

Thú vị thay, tàu Pequod không có bánh lái, thay vào đó, nó có một cần lái được làm từ hàm của một con cá voi. Điều này được coi là nhấn mạnh những lịch sử chung giữa Đô đốc Ahab và con tàu, vì Ahab đã mất chân sau trong cuộc chiến với con cá voi trắng lớn và thay thế nó bằng một chiếc cụt giả làm từ xương cá voi.

Mặc dù bánh lái hoặc cần lái có thể thể hiện sự ổn định và kiểm soát như các nhà thiết kế logo Kubernetes đã dự định, nhưng Moby-Dick cho chúng ta thấy những câu hỏi sâu sắc mà những người duy trì dự án có thể đã bỏ qua. Ai là người lãnh đạo khi nói đến Kubernetes? 

Hơn nữa, ai đang nắm bánh lái trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta? Chúng ta đang lái động cơ phần mềm hay phần mềm đang lái chúng ta? Trong tất cả những điều này, bánh lái là biểu tượng.

MySQL

MySQL là hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu mã nguồn mở được triển khai rộng rãi nhất trên thế giới. Logo của MySQL có hình bóng cá heo đáng yêu được gọi là Sakila.

Mặc dù cá heo không xuất hiện nổi bật trong cốt truyện của Moby-Dick , nhưng Melville đã thảo luận về chúng rất lâu trong một trong những phần phụ giả khoa học nổi tiếng của cuốn sách. Trong Chương 32, "Cetology," Ishmael đề cập đến cá heo như là "Huzza Porpoises", được gọi như vậy bởi thủy thủ coi chúng là điềm báo may mắn:

"Sự xuất hiện của chúng thường được thuyền trưởng chào đón với niềm vui mừng... Nếu bạn có thể chịu đựng được ba tiếng hoan hô khi nhìn thấy những con cá sống động này thì trời sẽ giúp bạn."

Có lẽ những nhà phát triển MySQL đã chọn một con cá heo để đại diện cho hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu. Họ cũng muốn truyền đạt cảm giác vui mừng và hy vọng tương tự đối với những người sử dụng nó. 

Bằng cách liên kết cơ sở dữ liệu với cá heo, họ hy vọng người dùng sẽ coi nó như một hệ thống nhanh nhẹn, linh hoạt và yêu thích. Sau tất cả, ai mà không thích vui đùa khi chạy các truy vấn con liên quan?

MariaDB

MariaDB là một phiên bản hỗ trợ cộng đồng của MySQL. Chúng được chỉ ra bởi logo cũng mang chủ đề hàng hải tương tự. Cả hai logo MariaDB và MySQL đều bao gồm tên của hệ quản trị cơ sở dữ liệu tương ứng và đặc trưng là một loài động vật sống dưới nước: trong trường hợp của MariaDB đó là một loài động vật có vú biển.

Thú vị thay, có một số sự nhầm lẫn về loại động vật được miêu tả trong logo của MariaDB. Theo trang thương hiệu của dự án, động vật trong logo được xác định là hải cẩu. Tuy nhiên, một số thành viên trong cộng đồng MariaDB coi nó là hải sư. 

MariaDB luôn luôn không nhất quán trong việc gọi biểu tượng của họ là hải cẩu nhưng vẫn thường nhắc đến nó như là một hải sư. Chắc chắn, hình dạng của biểu tượng thực sự có vẻ giống hải sư hơn nhưng nó cũng thiếu những tai lớn đặc trưng của hải sư.

Ý tưởng sự nhận thức của con người inherently có xu hướng thiên vị và không đáng tin cậy lan tỏa khắp cuốn tiểu thuyết. Có thể bằng cách giữ cho loài động vật vô danh trong logo, nhóm MariaDB đang đưa ra một bình luận theo phong cách Melvillian về việc sự thật không luôn luôn rõ ràng và trong một số trường hợp không bao giờ có thể biết chắc chắn. Nó là một hải cẩu hay hải sư? 

Moby Dick có thật hay chỉ là tưởng tượng? Vim hoặc Emacs là trình soạn thảo văn bản vượt trội? Những câu đố như thế này đang tồn tại khắp nơi trong thế giới chúng ta sống, như một chiếc gương của nhà ảo thuật, cho mỗi người lần lượt phản ánh lại bản thân bí ẩn của mình. Nỗi đau lớn, lợi ích nhỏ cho những ai yêu cầu thế giới giải đáp chúng.

Tất nhiên, cũng có thể biểu tượng chỉ đơn giản là biểu thị một loài hải sư. Có lẽ khi nhóm MariaDB yêu cầu người thiết kế vẽ tai, họ đã trả lời "Tôi không thích tham gia."

Kết luận

Rõ ràng, tầm ảnh hưởng của Melville vượt xa giới văn học và lan tỏa vào thế giới công nghệ mã nguồn mở. Như bài viết đã nêu, những dự án này (và có thể còn nhiều dự án khác) tỏ lòng tôn kính đến câu chuyện săn cá voi vĩ đại thông qua những tham chiếu tinh tế trong tên và logo của họ, cũng như cách chúng thách thức quan điểm về sự thật và bản chất con người.

Hy vọng rằng qua việc đọc bài viết này bạn sẽ tiếp tục tạo ra dự án mã nguồn mở mang đậm sắc thái cảm hứng từ Melville và chủ đề hàng hải. Dưới đây là một vài ý tưởng giúp bạn bắt đầu:

• Ishmael: một ứng dụng biến bất kỳ tiến trình máy chủ thành một tiến trình mồ côi.
• Starbuck: Một công cụ giám sát thời gian hoạt động cam kết sẽ giữ mọi thứ dưới sự kiểm soát, nhưng cuối cùng chỉ từ bỏ và cho phép hệ thống sập đổ.
• Stubb: Một chương trình khẳng định làm nhiều công việc quan trọng, nhưng thực sự chỉ nhận công đoạn được thực hiện bởi các ứng dụng khác.

Lưu ý: Một số độc giả có thể tự hỏi tại sao bài viết này chưa đề cập đến Sammy the Shark của DigitalOcean. Lý do đơn giản là Sammy có ít điểm chung với loài cá mập được miêu tả trong Moby-Dick. Trong suốt cuốn tiểu thuyết, cá mập được miêu tả như những con quái vật tham ăn bị chi phối bởi bản năng. Cá mập của Melville ăn bất cứ thứ gì và tất cả mọi thứ trong hành trình của chúng và chúng là những con vật bạo lực, nguy hiểm, đe dọa nghiêm trọng đối với thủy thủ của Pequod (tuy không nguy hiểm bằng cá voi, có vẻ thế).

Mọi người cũng tìm kiếm: moby dick, moby dick là gì, moby là gì